Jednym z powikłań po usunięciu zęba jest suchy zębodół, który dotyczy ok. 2-4% pacjentów. Charakteryzuje się dużą bolesnością wynikającą z braku ukształtowania się skrzepu w miejscu rany. Przyczyny tego zaburzenia są różne, a do niektórych z nich zalicza się zbyt szybkie spożywanie posiłku po zabiegu zabiegu ekstrakcji zęba oraz niewłaściwa higiena jamy ustnej. Tego problemu nie należy lekceważyć, a gdy wystąpi wtedy konieczna będzie wizyta u dentysty.
Suchy zębodół – jak wygląda?
Suchy zębodół (łac. alveolitis sicca) określa się też jako pusty zębodół, ból poekstrakcyjny oraz poekstrakcyjnym zapaleniem kości zębodołu. Powikłanie to może wystąpić od jednego do czterech dni po usunięciu zęba. W miejscu rany powinien pojawić się skrzep o czerwonym kolorze, który stanowi naturalną osłonę i pozwala na prawidłowy proces gojenia. Jeśli w wyniku różnych czynników zostaje usunięty lub występuje jego brak, wtedy pacjent odczuwa silny ból. Suchy zębodół, bez skrzepu jest pusty lub może być wypełniony tkanką martwiczą. Na ściankach kostnych natomiast znajduje się wydzielina, która przybiera szaro-brunatną barwę. Dodatkowo z tego miejsca wydziela się nieprzyjemny zapach. Zapalenie zębodołu jest dość częstym powikłaniem po ekstrakcji zęba.
Objawy suchego zębodołu
Po wyrwaniu zęba w zębodole znajdują się strzępy tkanek. Brak skrzepu, który pozwala na gojenie rany charakteryzuje się przede wszystkim silnym, często pulsującym lub rwącym bólem i z każdym dniem przybiera na intensywności. Promieniuje w kierunku ucha, oka i skroni. W skutek rozwijania się bakterii, z jamy ustnej wydobywa się przykra, specyficzna woń. Niekiedy dziąsło staje się wrażliwe na dotyk, bywa obrzęknięte, a także zaczerwienione. Ze względu na brak ochrony ze strony skrzepu występuje stan zapalny. Może też dojść do zakażenia, co skutkuje np. gorączką, a także powiększeniem węzłów chłonnych w okolicy szyi. Niekiedy zostaje zaburzone odczuwanie smaku. Pacjent może też uskarżać się na nieprzyjemny posmak w ustach. W skrajnych przypadkach może dojść do szczękościsku.
Jak postępować bezpośrednio po wyrwaniu zęba, żeby uniknąć suchego zębodołu?
Zabieg ekstrakcji jest ingerencją w tkanki dziąsła. Dojście do pełni zdrowia i komfortu uzależnione jest od gojenia się rany i stosowania do zaleceń stomatologa. Brak przestrzegania rad specjalisty może skutkować powstaniem suchego zębodołu. To bolesne powikłanie po ekstrakcji zęba następuje, gdy w wyniku zaniedbań pacjenta skrzep zostaje wypłukany lub nie może się prawidłowo rozwijać. Ważne jest więc, żeby bezpośrednio po zabiegu nie stosować zbyt intensywnego szczotkowania w miejscu, gdzie występuje rana, a także nie płukać jamy ustnej.
Suchy zębodół – przyczyny
Suchy zębodół to powikłanie, które najczęściej pojawia się po usunięciu zębów trzonowych oraz przedtrzonowych. Na tę dolegliwość głównie uskarżają się kobiety i zwykle dotyczy ona osób w przedziale wiekowym 20-40 lat. Do zaburzeń dochodzi wskutek utraty lub braku skrzepu, który stanowi naturalną ochronę przed zakażeniem i stanem zapalnym.
Przyczyny powstania suchego zębodołu mogą być różne. Wywołanie tego zaburzenia często jest wynikiem zaniedbań i nieprzestrzeganiem zaleceń stomatologa. Skrzep krwi w zębodole może zostać wypłukany wskutek nadmiernego płukania ust podczas higieny jamy ustnej. Również przyjmowanie pokarmów i napojów, zwłaszcza gorących lub zimnych w zbyt krótkim czasie po zabiegu doprowadza do zaburzeń krzepnięcia i gojenia się rany. Niewskazane jest spożywanie pokarmów pikantnych. Czasami, gdy po ekstrakcji zęba dochodzi do szczękościsku, utrudnione picie powoduje, że pacjent sięga po słomkę, by przyjąć płyny. Jednak duża siła ssąca niekiedy może doprowadzić do oderwania się skrzepu. Z tego samego powodu po zabiegu usunięcia zęba niewskazane jest również palenie papierosów, także elektronicznych. Do zaburzeń w procesie tworzenia się i rozwoju skrzepu może też dojść podczas zbyt intensywnych aktywności ruchowych i dużego wysiłku fizycznego.
Na zapalenie suchego zębodołu bardziej narażone są osoby, które zmagają się z chorobami układu odpornościowego, cukrzycą, miażdżycą, a także nadciśnieniem. Ryzyko wystąpienia powikłań jest też większe u pacjentów cierpiących na wrzodziejące zapalenie dziąseł oraz z zaburzeniami krzepliwości krwi. Niektóre leki również mogą być przyczyną wystąpienia suchego zębodołu.
Suchy zębodół – leczenie
Ból, który pojawia się po wyrwaniu zęba powstaje na skutek naruszenia nerwów oraz tkanek i jest normalnym zjawiskiem po ekstrakcji. Długość jego trwania zależy od tego na ile zabieg był skomplikowany. Najczęściej utrzymuje się do 3 godzin po usunięciu zęba, jednak może też trwać dłużej. Gdy nasila się i nie ustępuje oraz jest wynikiem braku skrzepu, wtedy mamy do czynienia z suchym zębodołem. Dolegliwości nie należy lekceważyć, tylko jak najszybciej udać się na wizytę do gabinetu stomatologicznego. Mimo, że zaburzenie nie jest szkodliwe dla zdrowia pacjenta, to odczuwana bolesność jest często tak silna, że powoduje duży dyskomfort i utrudnia normalne, codzienne funkcjonowanie. Leczenie jest czasochłonne i może trwać od kilku do kilkunastu dni.
Po ekstrakcji, aby zapobiec pojawieniu się suchego zębodołu dentyści często profilaktycznie w miejscu usuniętego zęba stosują opatrunek czyli tzw. gąbkę hemostatyczną. Dzięki niej rana szybciej się goi, a regeneracja trwa krócej.
Jak wygląda leczenie suchego zębodołu?
Po stwierdzeniu wystąpienia suchego zębodołu leczenie odbywa się w gabinecie dentystycznym. Działania specjalisty pozwalają na zniwelowanie bólu oraz uniknięcie dalszych dokuczliwych komplikacji i powikłań. Przede wszystkim następuje oczyszczenie rany. Stomatolog usuwa martwe tkanki i resztki skrzepu oraz wykonuje przepłukanie suchego zębodołu specjalnymi roztworami. Zabieg odbywa się po zastosowaniu preparatu przeciwbólowego. W miejscu rany umieszcza się również tabletki, które działają przeciwzapalnie i odkażająco. Przynoszą pacjentowi ulgę, niwelują ból, zmniejszają stan zapalny oraz obrzęk. Zakłada się też opatrunek, którego zadaniem jest ochrona odsłoniętej kości. Na przyspieszenie gojenia rany lekarz może zlecić laseroterapię lub ozonoterapię. Jeśli stan zapalny rozwinie się w ropne zapalenie zębodołu, wtedy konieczne może być zastosowanie łyżeczkowania. W niektórych przypadkach dentysta zaleca przyjmowanie antybiotyków, a także sulfonamidów.
Jak długo boli suchy zębodół?
Suchy zębodół może objawić się po 2-4 dniach po wykonaniu ekstrakcji zęba. Zwykle pacjent czuje pulsujący ból, który promieniuje na twarz, do ucha i skroni. Jest bardzo silny i porównywalny przez kobiety do bólów okołoporodowych. Dolegliwości mogą utrzymywać się przez tydzień, a w niektórych przypadkach nawet do 14 dni. Jest to kwestia indywidualna i zależy od osobniczego przypadku. Chcąc niknąć powikłań należy stosować się do zaleceń stomatologa. Terapia we własnym zakresie domowymi sposobami nie będzie skuteczna, a może przynieść tylko pogorszenie stanu zapalnego.
Czy suchy zębodół sam się zagoi po ekstrakcji zęba?
Przy pojawieniu się bólu nie warto czekać, aż mnie. Rana sama się nie zagoi. W przypadku bagatelizowania zaburzenia najpewniej dojdzie do rozwoju stanu zapalnego i zakażenia. Brak profesjonalnego leczenia w gabinecie stomatologicznym często prowadzi do powstania ropnia. Rozprzestrzenienie się bakterii może skutkować też zapaleniem kości i groźnymi powikłaniami. W takich przypadkach konieczne może być umieszczenie pacjenta w szpitalu.
Jak uniknąć suchego zębodołu?
Do zabiegu usunięcia zęba warto się odpowiednio przygotować. Przede wszystkim należy wybrać gabinet dentystyczny, w którym pracujący tam specjaliści mają duże doświadczenie w temacie ekstrakcji zębów. Dobrze będzie w tym względzie zapoznać się z opiniami pacjentów na forach internetowych. Po wykonaniu zabiegu przez specjalistę należy przestrzegać jego sugestii dotyczących higieny jamy ustnej. Tylko w ten sposób będzie można uniknąć zapalenia suchego zębodołu.
Jak zapobiegać zapaleniu pustego zębodołu?
Brak powikłań po usunięciu zęba i skuteczne gojenie rany można osiągnąć poprzez odstawienie palenia zarówno przed zabiegiem ekstrakcji, jak też po jego wykonaniu. Substancje zawarte w wyrobach tytoniowych utrudniają powstanie skrzepu, co przyczynia się do wystąpienia suchego zębodołu.
Po wyrwaniu zęba dziąsło jest zaczerwienione i obrzęknięte. Spożywanie twardych pokarmów może je podrażniać i utrudniać powstanie skrzepu. Należy także unikać potraw ostrych, gorących oraz zimnych. Trzeba też zrezygnować z picia napojów gazowanych, kolorowych, jak również alkoholowych, które wpływają na podrażnienie dziąseł, mogą wypłukać skrzep i przyczynić się do opóźnienia zagojenia świeżej rany poekstrakcyjnej. Nie powinno się też pić przez słomkę, ponieważ podczas ssania może dojść do powstania suchego zębodołu. Przyjmujmy zatem napoje o letniej temperaturze.
Po zabiegu usunięcia zęba bardzo ważna jest odpowiednia i delikatna higiena jamy ustnej. Nadmierne szczotkowanie często doprowadza do naruszenia skrzepu znajdującego się w zębodole. Może on też zostać wypłukany, dlatego na czas gojenia się ran, lepiej będzie zrezygnować z używania płynów do ust.
Zaleca się, żeby przez co najmniej 24 godziny (a nawet dłużej) unikać stosowania forsownych aktywności fizycznych. Intensywny wysiłek może powodować wzrost ciśnienia, co skutkuje zwiększeniem krwawienia. Dlatego na ten czas dobrze jest zrezygnować z różnego rodzaju ćwiczeń i treningów ruchowych.
Krwawienie może też wywołać zażywanie gorących kąpieli, przebywanie w saunie oraz stosowanie ciepłych okładów na policzek.
